Fytotherapie wordt gedefinieerd als wetenschap die zich bezig houdt met de toepassing van plantaardige geneesmiddelen bij de behandeling en genezing van de zieke mens. Sinds het bestaan van de mensheid worden kruiden toegepast bij ziekte en ongemak.

In de vroegere volksgeneeskunde werden verworvenheden verkregen door overleveringen of intuïtie. Intussen is de kennis van medicinale planten een wetenschap geworden. De werkzame stoffen werden vastgesteld, en de werking van de inhoudsstoffen werd onderzocht. Wat voorheen uit ervaring bekend was, wordt nu verklaard. Bij het inzetten van kruiden beperkt de fytotherapeut zich echter niet alleen tot de inhoudstoffen en het werkingsgebied van het kruid. Net zoals in de volksgeneeskunde wordt er gekeken naar de typologie, de signatuurleer en elementwerking van de plant, zodat het kruid ook passend is voor deze patiënt met zijn of haar specifieke klacht.
Een plant vertelt ons meer dan de inhoudstoffen die hij in zich draagt. Kijk bijvoorbeeld naar de plaats waar de plant groeit, staat hij met zijn voeten in het water, of op schrale kalkgrond. Is het een woekerend kruid of laat het zich gemakkelijk verdringen door andere planten. Dit alles zegt iets over die specifieke plant, over de voedingsomstandigheden, de weerbaarheid, maar ook over zijn werkingsniveau.

Bij het ene type mens zal dat kruid dan ook beter passen dan bij het andere. Vanuit een uitgebreide anamnese (vraaggesprek) kom je tot het persoonlijkheidsbeeld, en kan er een passend kruid gezocht worden voor het individu met zijn of haar individuele ziektebeeld. De fytotherapie probeert niet alleen ziekte te genezen, maar ook de complete gezondheid van de patiënt te herstellen. Medicinale kruiden werken over het algemeen langzamer dan reguliere geneesmiddelen, omdat ze minder geconcentreerd zijn. Dat geldt vooral bij langdurige klachten. Zodra de kruiden echter het natuurlijk genezende vermogen van het lichaam beginnen te versterken, gaan patiënten zich vaak beter voelen.

Fytotherapie is een zachte therapievorm, wat echter niet synoniem is voor ongevaarlijk. Dus goede kruidenkennis is van belang bij het gebruik ervan. Kruiden worden op allerlei manieren toegepast, de meest gebruikte toepassingen zijn in de vorm van thee of tinctuur, en voor uitwendig gebruik als olie, kompres, zalf of crème.